ABD'de Başkan seçilen Donald Trump yönetiminin, astronotları yaklaşık 50 yıl sonra Ay'a götürmeyi amaçlayan Artemis programını iptal edebileceği öne sürüldü. NASA'nın Uzay Fırlatma Sistemi'nde (SLS) yer alan projedeki gecikmeler, maliyetler ve Çin'in Ay hedeflerinin yarattığı rekabetin endişelere yol açtığı kaydedildi. Öte yandan Trump'ın Ay'dan önce Mars'a astronot gönderme isteği, SpaceX'in sahibi Elon Musk ile benzer düşünceleri paylaştığı şeklinde yorumlandı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın son seçim zaferinden bu yana, NASA'nın dev Ay roketi Uzay Fırlatma Sistemi'nin (SLS) tehdit altında olabileceğine dair söylentiler ortaya çıktı. Roket, ABD uzay ajansının 1972'den bu yana ilk kez insanları Ay'a geri götürmeyi amaçlayan Artemis programı için gerekli olan birkaç kilit unsurdan biri.
Artemis 3 adı verilen Ay'a iniş görevi için SLS, NASA'nın Orion mürettebat kapsülündeki dört astronotu uzaya fırlatacak. Orion daha sonra Ay'a seyahat edecek. Kapsül Ay yörüngesine girdikten sonra Elon Musk'ın Starship aracıyla (ayrı olarak fırlatılmıştır) kenetlenecek. İki astronot Orion'dan ayrılıp Ay yüzeyine inen Starship'e binecek ve Ay'da yürüdükten sonra Orion'a kenetlenen Starship ile Ay yörüngesine tekrar geri dönecek.
Çin 2030 yılına kadar astronotlarını Ay yüzeyine gönderme sözü vermişti. Çin'in Ay'a gitme çabalarını hızlandırdığı bir dönemde projede yaşanan gecikmeler ve maliyet sorunları ABD'yi endişelendiriyor. Elon Musk'ın SpaceX şirketi ise potansiyel bir alternatif olarak ortaya çıktı. Ancak SLS'in iptal edilmesi milyarlarca dolar değerindeki mevcut yatırımları sekteye uğratabilir ve Amerika'nın uzay yarışı hedeflerine yönelik stratejik kararlar hakkında tartışmalara yol açabilir.
Bilim camiası Çin'in bu yüzyılda Ay'a ilk ulaşan ülke olması halinde, ABD'nin uzaydaki hedeflerine önemli bir darbe vuracağına inanıyor. Bazı gözlemciler Elon Musk'ın Trump'a yakınlığı ve seçilmiş başkanın mürettebatlı bir Mars görevine odaklanma konusundaki yorumlarından endişe duyuyor. Bu yorumlar, enerjisinin çoğunu Ay'a değil kızıl gezegene üs kurma hedeflerine odaklayan Musk'ın görüşlerini yansıtıyor gibi görünüyor. Milyarder, Starship aracını kullanarak 2028 yılına kadar Mars'a insan göndermek istediğini söylemişti.
Aslında 2017 yılında Artemis programını kuran ilk Trump yönetimiydi. Ay yüzeyine yapılacak ilk görevlerin ardından program, astronotların Ay'da nasıl yaşayacaklarını ve çalışacaklarını öğrenebilecekleri ve en ileri araştırmaları yapabilecekleri kalıcı bir üs kurmayı amaçlıyor. AY'A 2026'DA GİDİLMESİ HEDEFLENİYOR Ancak programın takvimi bir süredir aksıyor. ABD astronotları yapılan planlamalara göre bu yıl Ay'a inmiş olacaklardı. Ancak NASA, Artemis 3 görevi sırasında ilk inişin 2026 sonbaharına kadar gerçekleşmeyeceğini söyledi. Uzay giysilerinin yeniden tasarlanması, Orion'un ısı kalkanı ve yaşam destek sistemleri ile daha önce de belirtildiği gibi Starship ile ilgili sorunlar bu gecikmelere neden oldu.