NASA, artan güvenlik endişeleri nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) astronotlarına acil tahliyeye hazırlanmalarını bildirdi. ISS'te 50 hava sızıntısı noktası izlenirken, uzay ajansı Rus servis modülündeki çatlakları yüksek güvenlik riski olarak adlandırdı ve tehdit derecesini beşinci dereceye yükseltti.
NASA'nın Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki astronotlarına, artan güvenlik endişeleri nedeniyle acil bir tahliyeye hazırlanmaları söylendi. ABD uzay ajansı ve Rus mevkidaşı Roscomos, istasyonda giderek artan bir sızıntıyla ilgili 50 hava sızıntısı alanını takip ediyor. NASA şimdi bir Rus servis modülündeki çatlakları 'en yüksek güvenlik riski' olarak adlandırdı ve tehdit derecesini beş üzerinden beşe yükseltti.
Astronotlar, acil bir tahliye durumunda uzay araçlarına yakın olabilmeleri için modül açıkken Amerikan bölümünde kalmaları konusunda uyarıldı. Yetkililer 2019'dan beri sorunun farkında olmalarına rağmen sızıntının kesin kaynağını bulamadı. Tüm olası çatlaklar 'dolgu macunu ve yama kombinasyonu' ile kapatıldı ancak NASA, sızıntının bu yılın Nisan ayında şimdiye kadarki en hızlı oranına ulaştığı konusunda uyardı. İstasyonun güvenliğine ilişkin endişeler o kadar yüksek ki NASA, Roscomos ile kapağı yalnızca kesinlikle gerekli olduğunda açmak ve akşamları kapalı tutmak için pazarlık yaptı. Uzay ajansı, ISS'in mikro meteorlar ve uzay enkazları tarafından yağmalanma riski altında olduğu konusunda uyardığı için endişelenmenin tek nedeni bu değil.
Hava sızıntısı, 2000 yılında kurulan ve yaşam destek ekipmanlarını barındırmak ve bir Rus kargo rıhtımına erişmek için kullanılan Rus Zvezda Servis Modülü Transfer Tünelinde yer alıyor. 2019 yılında modülün tanımlanamayan bir çatlaktan az miktarda hava sızdırmaya başladığı kaydedildi. HAVA SIZINTILARINDA SON 5 YILDA ARTIŞ Ancak, modülü mühürleme çabalarına rağmen, istasyondan kaçan hava miktarı son beş yılda artmıştır. Bu yılın Şubat ayında NASA, kaçan hava miktarının geçici olarak günde 0,09 kg'den günde 1,08 kg'ye yükselmesi nedeniyle konuyla ilgili bir basın toplantısı düzenlemek zorunda kalmıştır.
NASA'nın Genel Müfettişlik Ofisi (OIG) tarafından Eylül ayında yayınlanan bir rapor, sızıntının Nisan ayında rekor seviyelere ulaştığını ve her gün 1,68 kg hava kaybedildiğini doğruladı. Bu durum uzay ajansını tehdit derecesini en yüksek seviyeye çıkarmaya ve tahliye planlarını değerlendirmeye sevk etti. YETKİLİLERLE RUSYA'DA ZİRVE Mayıs ve Haziran aylarında NASA yetkilileri, giderek artan sızıntıya ilişkin 'artan endişeleri' görüşmek üzere Rusya'ya gittiler. NASA yönetici yardımcısı Jim Free, "Bu yılın başlarında Rusya'da bulunduğum zaman da dahil olmak üzere, sızıntının ciddiyetini birçok kez ilettik. Akşamları kapatmaları konusunda bir uzlaşmaya vardık." diye konuştu.
Kapak temel kullanım için açıldığında, NASA astronotlarına acil durumlarda kaçış araçlarının yakınında beklemeleri talimatı verildi. Temmuz ayında NASA, Rus gemisiyle Dünya'ya dönmesi planlanan Amerikalı astronotları tahliye etmek için bir acil durum planı hazırlaması için Elon Musk'ın SpaceX şirketine 266.000 dolar ödedi. Uzay ajansı, bunun istasyonda devam eden sızıntı tespit çalışmaları nedeniyle olduğunu doğruladı. HAYATİ TEHDİT OLUŞTURDUĞUNA İNANILMIYOR NASA'nın astronotlarına olası bir tahliyeye hazır olmaları söylense de, sızıntının insan hayatına ya da istasyonun bütünlüğüne yönelik acil bir tehdit oluşturduğuna inanılmıyor.
OIG raporunda ise, "Servis Modülü Transfer Tüneli sızıntısı İstasyonun yapısal bütünlüğü için acil bir risk oluşturmamaktadır ve genel yapı üzerinde uzun vadeli etkilere dair mevcut bir endişe bulunmamaktadır." ifadeleri yer aldı. Aynı OIG raporunda NASA, uzay istasyonunun yörüngedeki küçük malzeme parçaları tarafından ciddi şekilde hasar görebileceği endişesini de dile getirerek risk derecesini en yüksek seviyeye çıkardı.
Bununla birlikte, şu anda takip edilmeyen ve uzay aracına zarar verebilecek ya da yok edebilecek 100 milyon küçük enkaz parçası olduğu tahmin edilmektedir. Raporda NASA, yörünge enkazının yarattığı artan riskin, acil bir durumda ISS mürettebatını güvenli bir şekilde tahliye etme planları için de ciddi bir sorun teşkil ettiğini belirtmektedir. Eylül ayında NASA, istasyonda kullanım ömrünü tamamlamış 588 yedek parça bulunduğunu tahmin etmişti. NASA istasyonu 2030 yılına kadar kullanmayı planlıyordu ve bu tarihte kontrollü bir yörüngeden çıkarma işlemiyle yakılacaktı. SpaceX, ISS'yi 843 milyon dolara kadar bir maliyetle güvenli bir şekilde Dünya'ya geri itebilecek bir araç inşa etmek için sözleşme imzaladı. Ancak Rusya, istasyonun ömrünü 2030'a kadar uzatmayı taahhüt etmeyi reddettiği için NASA, kontrollü bir deorbit gerçekleştirme yeteneğinin artık 'belirsiz' olduğunu kabul etti